Adalet birisine ya da bir şeye hakkını vermek, hakkı gözetmek, yerine getirmek, doğruluk anlamlarına gelir. Yönetimi veya emri altında bulunanlara karşı adil, insaflı, merhametli olmak… Adalet, insanlar arasında hiçbir ayrım yapmadan hükmetmeyi, insanların hakkını korumayı, zulme asla rıza göstermemeyi, zalime karşı mazlumdan yana tavır almayı, ihtiyaç içinde olanlara yardım eli uzatmayı içerir.
Lütfen Dikkat Edelim
- Çocuklarınızın ihtiyaçlarına aynı derecede duyarlı olun. Cinsiyetinden yada yaşından dolayı çocuklarınıza ayrıcalıklar tanımayın. “Sen küçüksün karışma” , “Sen abisin; idare et” , “Sen ablasın; anlayışlı ol” gibi sözlerle çocuklarınız arasında ayrıma gitmeyin.
- Çocuğunuzun yaşından daha olgun davranmasını beklemeyin. Gelişim çağı özelliklerine uygun beklentiler geliştirin; örneğin üç yaşındaki çocuğunuzun benmerkezci davranışları olabileceğini gözden kaçırmayın.
- Eşiniz ve çocuklarınız arasında ayrım yapmayın, aralarında adaleti gözetin ki çocuğunuz annesine/babasına karşı da adaletli davranmayı sizin uygulamanızdan öğrensin.
- Yetişkinlere gösterdiğiniz saygı ve özeni çocuklara da gösterin. Bazen aynı masada yemek yemek dahi bir adalet örneğidir.
- Etrafınızdaki her şeye ve herkese karşı dengeli bir yaklaşım içinde olun, bu çerçevedeki davranışlarınızı sözlü olarak da ifade edin.
- Çocuğunuz bir yargıda bulunduğunda kanıt isteyin. Zanla hareket ettiği durumlarda onu uyarın.
- Yaşanan problemler durumlarını çözümlerken adil olmak için elinizden geleni yapın. Araştırın, dinleyin, güven duyun, sağduyulu davranın ki çocuğunuza örnek olasınız.
- Birisine haksızlık yapmaktan kaçının ve bu konudaki duyarlılığınızı zaman zaman dillendirin.
- Bencil davranışlardan kaçının; örneğin sıranızı bekleyin, gerektiği
durumlarda sizden sonraki birine öncelik tanıyın.
- Zayıf veya güçsüz konumdakileri gözetin; örneğin otobüste yer verin, karşıdan karşıya geçmesi için yardımcı olun.
- Çocuğunuzun sergilediği yanlış davranışlara karşı bir yaptırımda bulunmanız gerektiğinde hata ile eşdeğer olmasına özen gösterin; aşırıya kaçmayın.
- Yaptığı bir yanlıştan dolayı özür dileyen; işlediği bir suçun cezasını çeken birine şans tanıyın. Affedici olun.
Altı-On Yaş Çocuğunun Yapabileceği
Adil Davranışlara Örnekler
- Kendi dağıttığı odasını başkasına toplatmamak.
- Düzen konusuna dikkat ederek başkasını rahatsız etmemek.
- Haklı olan arkadaşının yanında yer almak.
- Kendisi ya da çevresinde tespit ettiği haksızlıkları dile getirmek.
Ergen veya Gençten
Beklenebilecek Adil Davranışa Örnekler
- Adil olmayan iş bölümüne karşı çıkmak, adil ortamlar için öneriler sunmak.
- Arkadaşlarına karşı tarafgir olmamak, haklı olanın yanında yer almak.
- Kendisi ya da çevresinde tespit ettiği haksızlıkları dile getirmek.
- Çevredekilere haksızlık etmemek.